اگر پشت میز نشین هستی مراقب اطلس، مهره اول ستون فقراتت باش.

اگر طولانی مدت با کامپیوتر و لپ‌تاپ کار می‌کنید، حواستان به مهره اول گردنتان باشد. مهره اول گردن سلامتی بسیاری از ارگان‌های بدن را در اختیار دارد ولی همه ما از آن بی خبریم. در این متن که خلاصه کوتاه و ساده‌ای از ده‌ها مقاله علمی معتبر است، مشخص می‌شود که چگونه خم کردن سر می‌تواند به مهره اول گردن (مهره اطلس) آسیب برساند و به دنبال آن سلامت فرد را به خطر بیاندازد و تا چه اندازه جلوگیری از خم کردن گردن مهم است.

عملکرد مهره اول گردن، اطلس، چیست؟

مهره اول گردن یا اطلس بالاترین مهره ستون فقرات است جایی که جمجمه به ستون فقرات متصل می‌شود. اطلس مهم‌ترین مهره بدن به شمار می‌آید چرا که دسته بهم پیچیده‌ای از رشته‌های عصبی و سرخرگ‌های گردنی در آن خانه کرده‌اند و نقطه‌ای است که کل وزن سر روی ستون فقرات قرار می‌گیرد. در عین حال ضعیف‌ترین منطقه ستون فقرات مهره اطلس است یعنی جایی که سر به بدن می رسد چرا که نیمی از حرکات سر بین دو مهره اول ستون فقرات و سر اتفاق می‌افتد.

خم کردن سر، موقعیت و مکان قرارگیری مهره اول گردن را تغییر می دهد.

اینکه چطور اطلس، وزن سر را تقسیم می‌کند تعیین کننده نقش اطلس در حفظ تعادل بدن است. اطلس به طور متوازن وزن سر را  تقسیم می‌کند، تا وزن سر، کنترل شده و روی انحنای طبیعی ستون فقرات قرار گیرد.

خم کردن سر به جلو وزن سر را تا چندین برابر افزایش می‌دهد. این افزایش وزن سر، فشار بسیار زیادی به مفصل اطلس و عضلات و رباط‌ها وارد می‌کند؛ به طوری‌که رباط‌ها شل شده و دیگر قادر به نگه داشتن مهره اطلس نیستند و اطلس از جای اصلی خود خارج شده و کمی کج می‌شود. این کج شدن اطلس عواقب جبران ناپذیری برای بدن خواهد داشت. علاوه بر پوسچر نادرست (خم کردن سر) که مهم‌ترین عامل است، آسیب شلاقی گردن و حتی خوابیدن نادرست می‌تواند به تغییر وضعیت اطلس بیانجامد.

به ازاء هر دو و نیم سانتیمتری که سرتان را به جلو خم می‌کنید، چهار و نیم کیلوگرم به وزنی که گردن باید تحمل کند، اضافه می‌شود. یعنی وقتی سرتان را 60 درجه خم می‌کنید، وزنی که گردن تحمل می‌کند برابر با حدود 27 کیلوگرم خواهد بود.

بنابراین با خم کردن سر به جلو فشار بسیار زیادی به رباط‌ها و عضلات و مهره‌های گردن وارد خواهد شد.

رباط‌های ضخیم، مفاصل مهره اطلس را در جای خود نگه می‌دارند؛ اما کشیدگی بیش از حد رباط‌ها بر اثر خم کردن سر باعث شل شدن رباط‌ها و کج شدن مهره اطلس می‌شود.

برخی عضلات، حرکت و موقعیت اطلس را تثبیت و هماهنگ می‌کنند، عملکرد این عضلات متکی به قرارگیری صحیح گردن و حفظ پوسچر صحیح است.

وضعیت مهره اول گردن، سلامتی ارگان‌های بدن را تعیین می‌کند؟

وقتی اطلس تغییر وضعیت می‌دهد و کج می‌شود، ساقه مغز تحت فشار قرار می‌گیرد. این فشار در ارتباط بین مغز و بدن تداخل ایجاد می‌کند و عضلات در امتداد ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می‌دهد به طوری که عضلات دچار گرفتگی می‌شوند.

تغییر وضعیت قرارگیری اطلس و کج شدن آن مشکلات زیر را به دنبال خواهد داشت:

1. سردرد
2. فشار خون سرخرگی
3. وز وز گوش، کاهش شنوایی
4. تاثیر روی هورمون‌ها و احساسات
5. عدم تمرکز و ابتلا به مه مغزی (احساسات پریشانی، فراموشی، عدم تمرکز و وضوح ذهنی)
6. هماهنگی حرکات
7. حرکات چشم برای تمرکز
8. کنترل عصبی ارگان‌های بدن‌، قلب، مغز، شش‌ها، جریان خون
9. طول پا
10. عملکرد سیستم ایمنی
11. کاهش انرژی
12. افزایش درد
13. سرگیجه، سردرد، حالت تهوع
14. کمردرد
15. گردن درد، آرتروز گردن
16. بیماری پارکینسون 

کارشناسان تاکید می‌کنند تصحیح طرز قرارگیری بدن (نشستن و ایستادن درست) با استفاده از محصولات ارگونومی و قوی کردن عضلات می‌تواند در بیشتر مواقع، شکل قرارگیری مهره اطلس را به حالت صحیح برگرداند.‌ با تمام مشکلاتی که خم کردن سر ایجاد می‌کند؛ اما بیشتر افراد ساعت‌ها با گردن خم پای مانیتور کار می‌کنند. از آنجایی‌که پایه‌ی اغلب مانیتورها کوتاه است، به همین دلیل افراد مجبور به خم کردن سر هستند در حالی‌که باید بالای مانیتور با استفاده از یک نگهدارنده قابل تنظیم (پایه مانیتور  یا مانیتور استند) در راستای چشم قرار گیرد تا از خم کردن سر جلوگیری شود.

منابع:

https://mskneurology.com/atlas-joint-instability-causes-consequences-solutions

Atlas Vertebra Realignment and Arterial Blood Pressure Regulationin 42 Subjects,Scott Torns, DC1

Atlas vertebra realignment and achievement of arterial pressure goal in hypertensive patients: a pilot study G Bakris1 , M Dickholtz Sr2 , PM Meyer1 , G Kravitz1 , E Avery1 , M Miller3 , J Brown3 , C Woodfield4 and B Bell3 1 Department of Preventive Med