آرتروز چیست؟
آرتروز به معنی تخریب مفاصل یا ساییدگی بین مفصل است. بسیار مشاهده کردیم که افراد صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شوند یا در شروع به هر حرکتی با مشکل حرکتی مواجهند. این افراد در ابتدای راه رفتن یا برخاستن، از بی حسی یا ضعف دست، پا و زانو گلایه دارند. این علامت معمولاً نشان از بروز آرتروز دارد. آرتروز به معنی تخریب مفاصل یا ساییدگی بین مفصل است. روی مفاصل را ماده‌ی لاستیکی شکلی به نام غضروف پوشانده است. این غضروف‌ها حرکت مفصل‌ها روی هم را ممکن می‌سازند. حال آنکه در آرتروز، غضروف بین مفاصل تحلیل رفته و بتدریج تخریب می‌شود.
شیوع آرتروز
مطالعات در امریکا نشان می‌دهد حدود 27 میلیون نفر در این کشور مبتلا به آرتروز هستند. در ایران نیز یک مطالعه نشان می‌دهد که 10 درصد افراد بالغ مبتلا به آرتروز مفاصل هستند. آرتروز می‌تواند هر مفصل را درگیر کند. معمولاً روی زانوها، ستون فقرات و دست‌ها شایع‌تر است. به طور کلی مفاصلی که وزن بیشتری تحمل می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند.
علل آرتروز
پوسچر( وضعیت قرارگیری بدن) نامناسب در ابتلا به آرتروز نقش دارد. پوسچر مناسب هنگام نشستن بسیار اهمیت دارد. چون نشستن نادرست فشار بسیار زیادی را به اسکلت بدن وارد می‌کند و باعث ابتلا به آرتروز می شود.
- سن: عموما افراد بالای 50 سال در معرض ابتلا به آرتروز هستند.
- سابقه خانوادگی: مطالعات نشان می‌دهد مسائل ژنتیکی در بروز آرتروز نقش چشمگیری دارند.
- چاقی یا اضافه وزن: بدیهی است که اضافه وزن فشار بر روی مفاصل را بیش از حد افزایش می‌دهد و در نتیجه احتمال تخریب مفاصل بیشتر می شود.
مطالعات نشان می‌دهد که پوسچر فرد روی تخریب مفاصل اثر می‌گذارد. پوسچر نامناسب فشارهای غیر معمول بر بدن افراد اعمال می‌کند. این فشارهای غیر معمول عوارضی به دنبال خواهد داشت. به این ترتیب که این فشار به ماهیچه‌ها، مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در نهایت این فشارها منجر به درد و ابلا به آرتروز می‌شود.
چگونه فشار وارد بر مفاصل با خم کردن سر افزایش می یابد و منجر به ابتلا به آرتروز می شود؟
سر شما حدود 5 کیلوگرم وزن دارد یعنی مقداری سنگین تر از یک توپ بولینگ است. گردن شما باید تمام روز وزن سر را تحمل می‌کند. فقط هنگام استراحت، گردن برای ساعاتی کمی از زیر این فشار رها می‌شود.
هر چه در طول روز فرد سر خود را به جلو خم کند نیروی اعمالی بیشتری به گردن وارد می‌شود یعنی گردن باید وزن بیشتری را تحمل کند. به طوری‌که در اثر انحراف 5 سانتیمتری سر به جلو، گردن وزنی حدود 14 کیلوگرم متحمل می‌شود. به همین ترتیب در اثر 7.5 سانتیمتر جلو بودن سر از راستای بدن، حدود 20 کیلوگرم فشار روی گردن وارد می‌شود. این افزایش فشار وارد بر مهره‌های گردن باعث ابتلا به گردن درد، فتق دیسک و آرتروز می‌گردد. خم شدن سر به جلو باعث افزایش فشار به تمام مهره‌ها از جمله مهره‌های کمر شده و ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهد.
پوسچر نامناسب(خم کردن سر به جلو) فشار را روی مفاصل افزایش می‌دهد و منجر به آرتروز یا تشدید آن می‌شود.
درمان آرتروز
اگر پوسچر نامناسب (قرار گیری نادرست بدن)، خطر ابتلا یا تشدید آرتروز را افزایش می‌دهد آیا می توان گفت پوسچر مناسب سبب درمان آن می‌شود؟
قرار دادن بدن در موقعیت مناسب (پوسچر مناسب) شاید مستقیما به درمان آرتروز نینجامد اما به طور قطع در درمان آرتروز نقش مثبتی دارد. بر خلاف پوسچر نامناسب که فشار وارد بر مفاصل را افزایش می‌دهد، پوسچر مناسب فشار را از روی مفاصل می‌کاهد. پوسچر مناسب آناتومیکی به عضلات این اجازه را می‌دهد که به طور اثر بخشی کار کنند. پوسچر مناسب هنگام نشستن و ایستادن، فشار بر روی مفاصل را کم می‌کند و شانس درمان را در صورت بروز آرتروز افزایش می‌دهد.
پوسچر مناسب یک شبه حاصل نمی‌شود. اگر همین لحظه پوسچر مناسبی ندارید متوجه باشید که اصلاح پوسچر زمان می‌برد و نیازمند توجه هنگام کار مخصوصا هنگار کار با کامپیوتر است؛ اگر چه حفظ موقعیت مناسب بدن در ابتدا دشوار است اما پس از چند هفته به صورت عادت روزانه در می‌آید.
از وقتی سبک زندگی بشر تغییر کرد و همه کارها نشسته انجام گرفت، دردها و بیماری‌های اسکلتی عضلانی افزایش یافتند؛ به طوری‌که دلیل عمده عدم ناتوانی در جهان، کمردرد و بیماری‌های اسکلتی عضلانی از جمله آرتروز شناخته شده است. نشستن‌های غلط و طولانی فشار بسیار زیادی به ساختار اسکلتی عضلانی بدن وارد می‌کنند به همین دلیل درست نشستن به تجهیزات نیازمند است. تجهیزاتی که باید قبل از تاکید و تشویق تکنولوژی به نشستن‌های هر چه بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت. تجهیزات ارگونومی می‌توانند فشارهای وارد بر نقاط حساس بدن را کاهش دهند و از دردها و بیماری‌های اسکلتی عضلانی و همچنین آرتروز بکاهند.
تجهیزات ارگونومی به شما کمک می‌کنند بدنتان را در وضعیت صحیح و به اصطلاح در پوسچر صحیح قرار دهید. وضعیتی که مزایای خارق‌العاده‌ای برای سلامت انسان دارد.
دستورالعمل های نشستن درست
- هنگام نشستن ارتفاع صندلی را تا حدی بالا ببرید که دست در زاویه ۹۹ تا ۱۱۰ درجه روی میز قرار گیرد.
- اگر پاهایتان آویزان شد، حتما از زیرپایی استفاده کنید.
- راست و کمی متمایل به عقب بنشینید. با استفاده از نگهدارنده مانیتور یا زیر لپتاپی، نمایشگر را در راستای چشم قرار دهید تا مجبور به خم کردن سر نباشید.
- کاملا به صندلی تکیه دهید. گودی کمر حتما باید موقع تکیه دادن پر شود؛ اگر صندلی شما قادر به پر کردن گودی کمر نیست، از انواع پشتی طبی استفاده کنید.
- برای کاهش درد نشیمنگاهی از انواع به نشین‌ها استفاده کنید.
- با استفاده از انواع محافظ مچ از خم شدن مچ دست و ابتلا به مچ درد و سندرم تونل کارپال جلوگیری کنید.
- نشستن درست را همچون یک سیستم بهم مرتبط در نظر بگیرید و هیچ مرحله‌ای را حذف نکنید.
- توجه کنید نشستن درست مجوزی برای نشستن‌های طولانی مدت نیست. از هر فرصتی برای حرکت استفاده کنید.
منابع :
دیدگاه کاربران