درد دنبالچه احساس درد در انتهای مهره های ستون فقرات است. وقتی دنبالچه، عضلات و رباط های اطراف آن آسیب دیده و تحت فشار قرار می گیرند، دنبالچه دردناک می شود.

انتهای ستون فقرات از چندین مهره کوچک تشکیل شده است که به آن دنبالچه می گویند. احساس درد در این ناحیه را درد دنبالچه می گویند. در بیشتر موارد درد دنبالچه در طی چند هفته یا چند ماه بهبود می یابد اما می تواند این درد طولانی تر شود و روی انجام کارهای روزمره تاثیر بگذارد.

علائم ابتلا به درد دنبالچه

اصلی ترین علامت ابتلا به درد دنبالچه، احساس درد درست بالای باسن است. درد دنبالچه می تواند خوابیدن و انجام فعالیت های روزمره مثل رانندگی ، نشستن پشت میز کار و خم شدن را با مشکل مواجه کند.

بعضی افراد نیز دچار کمردرد هستند. درد از کمر به پاها منتقل می شود( درد عصب سیاتیک) و در باسن و لگن نیز احساس می شود. 

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد :
درد دنبالچه اغلب خود به خود بعد از چند هفته بهبود می یابد و چندین درمان خانگی نیز وجود دارد که می توانید درد دنبالچه را تسکین دهد.

در موارد زیر به پزشک عمومی مراجعه کنید :

• اگر درد دنبالچه بعد از چند هفته بهبود نیافت
• اگر با درمان های خانگی نتوانستید درد دنبالچه را تسکین دهید
• اگر درد زیادی را باید تحمل کنید
• اگر خونریزی داشته باشید و درجه حرارت بدنتان بالا باشد( تب )
• پزشک شما در این موارد برای بررسی موارد جدی تر مثل عفونت یا شکستگی آزمایش تجویز می کند. در بعضی موارد باید اسکن MRI یا X-RAY انجام گیرد.

دلایل معمول ابتلا به درد دنبالچه :

• بارداری و زایمان
• صدمه یا ضربه به دنبالچه همچون زمین خوردن
• فشار مکرر و طولانی مدت روی دنبالچه
• نشستن نادرست
• کم وزنی و افزایش وزن

دلایل نادر ابتلا به درد دنبالچه :

• رشد زائده استخوانی روی دنبالچه
• انعطاف پذیری بیش از حد دنبالچه یا سخت بودن آن
• آرتروز
• عفونت و سرطان

در بسیاری از موارد هیچ دلیل واضحی یافت نمی شود. گاهی درد دنبالچه مربوط به افزایش سن و استهلاک اتفاق می افتد. درمان درد دنبالچه چندین درمان ساده در منزل  برای کاهش درد دنبالچه وجود دارد که قبل از مراجعه به پزشک باید انجام گیرد.

درمان های اصلی شامل موارد زیر است :

• اقدامات خود مراقبتی از قبیل اجتناب از نشستن های طولانی مدت
• استفاده از به نشین های دایره ای شکل که در مرکز، حفره دار است و دوناتی شکل می باشد. در صورت ابتلا به درد دنبالچه باید طوری روی به نشین بنشینید که دنبالچه در وسط حفره قرار بگیرد در این صورت فشار وارد بر دنبالچه کاسته می شود. این نوع به نشین های ارتوپدی ارگونومی تحت عنوان بالش طبی زیرنشیمنی، زیر نشیمنی، ایرینگ، بالش طبی نشیمنگاه، تشکچه ارگونومیک نیز در بازار عرضه میگردند.

• کمپرس آب گرم و سرد روی کمر بگذارید
• لباس راحت بپوشید
• مسکن های ضدالتهاب غیراستروئیدی همچون ایبوپروفن برای کاهش درد استفاده کنید. این داروها را می توانید به راحتی از داروخانه ها تهیه کنید. این داروها اغلب سردرد، قاعدگی دردناک، کشیدگی و پیچ خوردگی عضلانی، سرماخوردگی، آنفولانزا را تسکین می دهند.

برای کاهش درد دنبالچه ای که بیش از هشت هفته به درازا انجامیده پیگیری های زیر را داشته باشید:

• ورزش های فیزیوتراپی ، ماساژ و ورزش های کششی
• تزریق آمپول های ضد التهاب، کورتون ها و مسکن ها در دنبالچه و اطراف آن
• در بعضی از موارد این درمان ها کمکی نمی کند و برای درمان نیاز به عمل جراحی وجود دارد. نیاز به خارج کردن دنبالچه به ندرت اتفاق می افتد.

گردآورنده: دکتر سارا حجازی (ارگونومیست از آمریکا)/ مریم موسوی ( مترجم)